Obszar chronionego krajobrazu “Dobra- Wilkoszyn”

• koordynaty: +50° 12′ 38.59″N, +19° 18′ 47.97″E
• forma ochrony: Obszar chronionego krajobrazu
• przedmiot ochrony: Walory krajobrazowe oraz zapewnienie ochrony rzadkich gatunków roślin oraz źródeł wody siarczanej

Obszar Chronionego Krajobrazu “Dobra-Wilkoszyn” utworzony został na mocy Uchwały Rady Miejskiej w Jaworznie nr XXXIV/225/93 w 1993 r. Początkowo powierzchnia obszaru chronionego wynosiła 79,20 ha. Niecały rok później uchwałą Rady Miejskiej w Jaworznie nr XL/337/94 z dnia 27 stycznia 1994 r., obszar chroniony został powiększony do 321,87 ha.

Przedmiotem ochrony są walory krajobrazowe, zapewnienie ochrony rzadkich gatunków roślin oraz źródeł wody siarczanej.  Obejmuje on kompleks leśny wraz z łąkami północno-wschodniej części miasta, pomiędzy dzielnicami Śródmieście, Ciężkowice, Wilkoszyn i Dobra, znajdujący się w Niecce Wilkoszyńskiej.

Ogromnym walorem tego terenu jest bardzo zróżnicowana i niezwykle bogata flora (roślinność leśna, łąkowa, nadwodna i wodna) obejmująca ponad 230 gatunków roślin naczyniowych. Na terenie chronionego obszaru odnotowano 23 gatunki rzadkie i zagrożone zarówno w skali kraju i regionu, a także 27 gatunków chronionych (w tym 19 ściśle, 7 częściowo). Znajduje się tu 8 zespołów i zbiorników roślinnych, w tym zbiorowiska leśne, takie jak: bory i lasy mieszane, a także nieleśne: łąkowe, murawowe, nadwodne i wodne. Do najcenniejszych należy zaliczyć fragmenty leśne z zachowanym naturalnym runem o charakterze grądowym, wilgotne łąki trzęślicowe, zbiorowiska wodne i nadwodne towarzyszące potokowi, w północnej części obszaru niewielkim stawkom, a w części zachodniej zalewiskom pogórniczym. Bogata i zróżnicowana fauna obejmuje ok. 200 gatunków (34 podlegające ochronie prawnej). Obszar spełnia nie tylko funkcję przyrodniczą, stanowiąc ostoję dla rzadkich gatunków fauny i flory, ale pełni również funkcję dydaktyczną – przez południowo-zachodnią część kompleksu biegnie ścieżka dydaktyczna.

Do gatunków chronionych w obrębie kompleksu należą: Tojad dzióbaty, Dziewięćsił bezłodygowy, Centuria pospolita, Żłobik koralowy, Kukułka (storczyk) Krwista, Kukułka (storczyk) szerokolistna, Wawrzynek wilczełyko, Kruszczyk rdzawoczerwony, szerokolistny i błotny, Goryczka wąskolistna, Mieczyk dachówkowaty, Gółka długoostrogowa, Kosaciec syberyjski, Lilia złotogłów, Listera jajowata, Wyblin jednolistny, Pływacz zwyczajny, Ciemiężyca zielona.

{gallery}obiekty/nature/dobra-wilkoszyn{/gallery}

Źródło zdjęć: Zielnik karpacki