Cmentarz żydowski

• lokalizacja: osiedle Podłęże przy Alei Marszałka Józefa Piłsudskiego, niedaleko kościoła pw. św. Barbary
• koordynaty: 50°12’14.8″N 19°14’56.9″E

Cmentarz znajduje się przy al. Marszałka Józefa Piłsudskiego.Najstarszy znany nam nagrobek pochodzi z 1884 roku. W lipcu tego samego roku teren, na którym znajduje się cmentarz, wykupił Jakub Bester, a potem w spadku odziedziczył syn Józef. Cmentarz rozwijał się początkowo na prywatnym gruncie rodziny Besterów. Dopiero osiemnaście lat później został przejęty na własność przez jaworznickie stowarzyszenie dobroczynności “Chesed we Emes” .Założenie cmentarza było wielkim udogodnieniem dla tutejszej społeczności żydowskiej, wcześniej zmarłych przewożono do sąsiednich miejscowości. Zazwyczaj do miast – siedzib gmin wyznaniowych, do których przynależeli jaworzniccy Żydzi. Tak więc początkowo do Będzina, a po trzecim rozbiorze, kiedy to jaworznicka okolica weszła w skład zaboru austriackiego, do Chrzanowa bądź Trzebini, dokąd bliżej było starozakonnym mieszkającym w Szczakowej i Ciężkowicach.

Jaworznicki kirkut służył miejscowej wspólnocie do drugiej wojny światowej. Ostatnie pochówki zanotowano w 1942 roku. Po “ostatecznej likwidacji” miejscowej społeczności żydowskiej został zamknięty. Nienaruszony przetrwał lata okupacji. Po wojnie, głównie na skutek braku zainteresowania ulegał systematycznie dewastacji. Odbudowano go dopiero w latach dziewięćdziesiątych XX wieku staraniem Żydów, byłych mieszkańców Jaworzna.

Źródło zdjęć: wikimapia.org