Inżynier górnik, dyrektor jaworznickich kopalń, pracownik naukowy Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach, profesor nadzwyczajny, członek Komitetu Naukowego Górnictwa Polskiej Akademii Nauk.
Urodził się 20 grudnia 1902 r. w Krynicy-Zdroju, w rodzinie Dionizego i Leokadii z domu Mousson. Po ukończeniu szkoły powszechnej kontynuował naukę w gimnazjum, którą przerwał wybuch I wojny światowej. W 1920 r. zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego. Po krótkim przeszkoleniu trafił do I Pułku Strzelców Podhalańskich, przeszedł z nim szlak bojowy przez Łuków, Siedlce, Białystok, Grodno, aż po Oszmianę. Po powrocie z frontu, kontynuował naukę w nowosądeckim gimnazjum. W 1921 r. rozpoczął studia w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W czasie wakacji zdobywał doświadczenie zawodowe przez podejmowanie praktyk w różnych kopalniach. Wśród nich były to kopalnie śląskie i zagłębiowskie, a także belgijska i bułgarska. W 1927 r. uzyskał dyplom inżyniera górniczego.
Przez rok uczył fizyki w gimnazjum w Zawierciu. Następnie otrzymał zatrudnienie w kopalni Grodziec. W 1929 r. przyjechał do Jaworzna. W kopalni Piłsudski objął stanowisko sztygara. Doświadczony i obeznany z najnowszymi osiągnięciami nauki, szybko awansował. W 1938 r. zarząd jaworznickich kopalń wydelegował go do kilku państw zachodnich, które były wówczas najbardziej zaawansowane w technice wydobywania i przeróbki węgla. Poznał kopalnie w Niemczech, Francji i w Belgii. Pozyskane tam obserwacje i doświadczenia uznano za przydatne i zdecydowano, by go wysłać do Stanów Zjednoczonych. Plan wyjazdu został jednak przekreślony przez wybuch II wojny światowej.
W czasie okupacji doceniono jego doświadczenia i chętnie z nich korzystano. Niemniej jednak, z powodu odmowy podpisania volkslisty, usunięto go ze stanowiska i przeniesiono do kopalni Jan Kanty. Tam pełnił funkcję zastępcy sztygara. W maju 1943 r. Dziunikowski wraz z rodziną został wysiedlony na roboty przymusowe do miasta Grünberg (Zielona Góra, gdzie, wspólnie z żoną i z teściową, pracował w fabryce zbrojeniowej jako robotnik przy obsłudze i naprawach maszyn. Z powodu podejrzenia o współpracę z obcym wywiadem został osadzony w więzieniu. Wyzwolenia doczekał w obozie przejściowym Oderberg (Bogumin) na Śląsku Cieszyńskim. Do Jaworzna dotarł 25 lutego 1945 r., posadę dyrektora generalnego wszystkich jaworznickich kopalń objął 1 marca 1945 r. Ponadto, pełnomocnik rządu na województwo krakowskie, inż. Sylwester Nowotny, upoważnił go do opieki nad majątkiem elektrowni Jaworzno II, której budowę rozpoczęli Niemcy, a władze radzieckie uznały za swoją zdobycz wojenną. Aby zapobiec planowanemu wywiezieniu tego majątku, Kazimierz Dziunikowski zorganizował przeniesienie wszystkich materiałów i urządzeń technicznych do magazynów kopalnianych.
W 1946 r., gdy powstał groźny pożar w kopalni Jan Kanty, Dziunikowski przeciwstawił się opinii renomowanych ekspertów o konieczności zatopienia zakładu. Polegając na swoim doświadczeniu i wiedzy górniczej, ugasił pożar, ratując w ten sposób kopalnię. Dziunikowski był także inicjatorem wykorzystania baraku przy ulicy Żwirki i Wigury na tymczasową siedzibę miejskiego gimnazjum założonego w marcu 1945 r.
W 1947 r., po odmowie zapisania się do Polskiej Partii Robotniczej, przeniesiono go do Dąbrowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego na stanowisko głównego inżyniera górniczego. W 1950 r., dzięki swoim doświadczeniom i dobrej znajomości języka francuskiego, został wydelegowany do Liége w Belgii, gdzie w ciągu następnych dwóch lat uczestniczył w pracach badawczych związanych z podziemnym zgazowaniem węgla. W 1952 r. powierzono mu stanowisko zastępcy, a później kierownika Zakładu Zgazowania Podziemnego w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach (GIG). W 1955 r. otrzymał tytuł docenta, zaś w 1965 r. tytuł profesora nadzwyczajnego. Od tej chwili pełnił obowiązki zastępcy dyrektora GIG do spraw techniki górniczej. W 1967 r. został członkiem Komitetu Naukowego Górnictwa Polskiej Akademii Nauk (PAN). Opublikował kilkadziesiąt artykułów i kilka książek związanych z eksploatacją węgla. W tym czasie jako fachowiec uczestniczył w wielu międzynarodowych konferencjach naukowych, reprezentując Polskę.
Rodzina: żona Olga z domu Smalec (1905-1993), syn Bohdan (1930-2012). Druga żona Regina z domu Kadłubowska (1912-1988).
Zmarł 22 listopada 1992 r. w Katowicach. Pochowano go obok żony Reginy, na małym cmentarzu wiejskim w Gromniku koło Tarnowa.
Bibliografia:
B. Dziunikowski, Nieodwracalność czasu. Garść wspomnień chłopca z Jaworzna, Jaworzno 2004; B. Cieszyński, Oddał Jaworznu lat kilkanaście…, [w:] Jaworzno minione, Jaworzno 2010, s. 111-114; MJS, Sylwetki Jaworzniaków. Prof. Kazimierz Dziunikowski, „Co tydzień” 1997, nr 29, s. 10.
Karin Wawrzynek
