Ksiądz katolicki, proboszcz parafii w Jaworznie w latach 1982-2004, prałat i prepozyt kapituły Kolegiaty św. Wojciecha i św. Katarzyny.
Pochodził z rodziny zasłużonych kapłanów, Bajerów z Wiśniowej koło Myślenic. Urodził się 21 lutego 1928 r. w rodzinie Józefa Bajera i jego żony Anny z domu Tomera. Jego stryjami, rodzonymi braćmi ojca, byli księża Stanisław i Andrzej Bajerowie. Zob. Bajer Stanisław.
Do szkoły podstawowej uczęszczał w rodzinnej Wiśniowej. Był zdolnym dzieckiem, uczył się bardzo dobrze i bez trudu, w czasie zajęć gospodarczych nauczył się języka francuskiego, korzystając tylko z samouczka. W czasie okupacji należał do konspiracji niepodległościowej. Był wtedy kilkunastoletnim chłopcem, więc nie dołączył do partyzantów w lesie, ale jak mówił żartobliwie: był dochodzącym. Z tego czasu zapadł mu w pamięci dzień pacyfikacji Wiśniowej 18 września 1944 r., kiedy hitlerowcy zamordowali prawie 80 mieszkańców i spalili wiele domostw. On sam, jako młodociany członek AK, otrzymał polecenie pilnowania ciał pomordowanych.
Po zakończeniu działań wojennych wyjechał do stryja Stanisława, proboszcza w Jaworznie. Tutaj został uczniem I Liceum Ogólnokształcącego. Mieszkał na plebanii wraz z młodszym bratem Marcinem, który również wybrał powołanie kapłańskie. Po maturze w 1948 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Krakowie. Ukończył Wydział Teologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1953 r. z rąk biskupa Franciszka Jopa. W charakterze wikarego służył w parafiach Kęty, Brzeszcze i Szczyrk. W 1961 r. skierowany został do Rudawy jako proboszcz, gdzie przeprowadził renowację kościoła pw. Wszystkich Świętych. W 1977 r. został przeniesiony do parafii pw. Pana Jezusa Dobrego Pasterza w Czerwonym Prądniku, gdzie po śmierci swego stryja, ks. Andrzeja Bajera, kontynuował jego dzieło budowy kościoła.
Do parafii w Jaworznie został skierowany w czerwcu 1979 r., najpierw jako administrator. Nominację na proboszcza otrzymał w 1982 r. Najważniejszym zadaniem było dokończenie budowy kościoła św. Wojciecha, która trwała już kilkanaście lat. Zaczęła się jeszcze w latach 30. XX wieku, w okresie międzywojennym. Wybuch wojny przerwał budowę, którą wznowił dopiero po 1945 r. stryj Juliana Bajera, ks. Stanisław Bajer. Prace nad wznoszeniem świątyni były często przerywane na skutek zakazów administracyjnych. Lokalizacja kościoła w centrum miasta, w rynku, była trudna do przyjęcia przez ówczesne władze Jaworzna i województwa, dlatego konsekwentnie przeszkadzano w dokończeniu budowy. Po przejęciu parafii, ksiądz Julian zdołał przełamać zniechęcenie wiernych przedłużającą się inwestycją i zmobilizował ich do niezbędnego wysiłku. Nowy budynek kościoła został szybko ukończony, odznacza się największym w Polsce witrażem (177 m2), który zdobi front kościoła. Dla zabezpieczenia potrzeb rosnącej liczby mieszkańców parafii, ks. Bajer, pomimo oporu i przeszkód stawianych przez komunistyczne władze państwowe, otworzył również dwie kaplice na Podłężu i Starej Hucie.
Ksiądz Julian był silną osobowością, znany z otwartości, życzliwości i dobroci, posiadał szerokie horyzonty umysłowe, a przede wszystkim głęboką duchowość. Zdobył szacunek i autorytet wśród wiernych, cieszył się niekłamanym podziwem i zaufaniem mieszkańców Jaworzna. Cenili go za oddanie parafii i Kościołowi, za wspaniałe kazania, rzeczowe i zapadające w pamięć. Był człowiekiem wielu talentów. Muzykalnie uzdolniony, grał na gitarze, skrzypcach i organach. Napisał tekst i skomponował muzykę do pieśni religijnych, m.in. o św. Wojciechu, patronie jaworznickiej kolegiaty. Interesował się historią, w tym zakresie zadbał o napisanie historii parafii i jej proboszczów od początku jej istnienia w Jaworznie. Szczególną troską otoczył wszelkie zabytki przeszłości, zachowane księgi metrykalne przetłumaczył z łaciny.
Ciekawostką jest fakt, że bardzo dobrze znał ks. Karola Wojtyłę. Znajomość datowała się od czasów pobytu w Rudawie oraz piastowania stanowiska duszpasterza młodzieży w archidiecezji krakowskiej. Kiedy w 1978 r. Karol Wojtyła został papieżem Janem Pawłem II, do Polski przyjechali zagraniczni dziennikarze żądni wszelkich informacji na jego temat. Brytyjska ekipa telewizji BBC została odesłana do księdza Juliana jako osoby najlepiej zorientowanej i znającej osobę nowego papieża. Nakręcony wtedy film cieszył się dużą popularnością i jako pierwszy zaznajamiał szeroką publiczność na świecie z osobą papieża Polaka.
Za największy sukces swego życia Bajer uznawał fakt, że ludzie przychodzą do spowiedzi. Był bowiem kapłanem, który przede wszystkim realizował się w sakramencie pokuty. W 2003 r. odbyły się obchody jubileuszu 50-lecia kapłaństwa ks. Juliana, jednocześnie 20-lecia jego duszpasterskiej posługi jako proboszcza parafii w Jaworznie. Otrzymał wtedy dyplom Za zasługi dla miasta Jaworzna, który jest najwyższym wyróżnieniem władz miasta. Należał do kapłanów, o których się nie zapomina.
Na zasłużoną emeryturę odszedł w 2004 r. Zmarł 14 stycznia 2009 r. w rodzinnej Wiśniowej. Pochowany został na cmentarzu Pechnickim w grobowcu jaworznickich proboszczów.
Dla upamiętnienia wybitnego kapłana, jego imieniem nazwano rondo w Jaworznie.
Bibliografia:
J. Bajer, Święta Barbaro, „Co tydzień” 2016, nr 48, s. 27; Do Was przybywam. Biskup i kardynał Karol Wojtyła w Jaworznie, P. Dudzik, red. Jaworzno 2006; T. Bajer, K. Dybeł, „Dobrze używałeś kapłaństwa mój bracie…” : księża Stanisław i Andrzej Bajerowie: świadectwo życia, świadectwo epoki, Jaworzno 2017, s. 37; G. Dębała, Ks. Bajer patronem ronda. [w:] „Puls Jaworzna” 2017, nr 27 s. 1, 3; Nade wszystko ksiądz. [w:] „Co tydzień” 2009, nr 3, s. 5; J. Kwiecień, Dzwon od wielkiego dzwonu. [w:] „Źródło” 2003, nr 19, dodatek Sosnowieckie Źródło, s. I; J. Kwiecień, Tworzy się historia Jaworzna, „Źródło” 2002, nr 29, dodatek Sosnowieckie Źródło, s. I, III; J Bajer, M. Matysik, Rozmowa z księdzem prałatem Julianem Bajerem. [w:] „Co tydzień” 2005, nr 14, s. 2; B. Sikora, Ksiądz prałat i czterowiersz. [w:] „Tydzień w Jaworznie” 2003, nr 26, s. 14; B. Sikora, Duszpasterz trudnego czasu. [w:] „Tydzień w Jaworznie” 2009, nr 20, s. 10; eadem, Wiązanka zimowych kwiatów dla Księdza Prepozyta. [w:] „Tydzień w Jaworznie” 2009, nr 3, s. 5; B. Stanek, Ks. prałat Julian Bajer proboszcz parafii św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie w latach 1979-2004, [w:] „Margines” 2009, nr 2, s. 26-27; A. Zielonka, Jaworznianie patroni ulic. [w:] „Dziennik Zachodni” 2016, nr 29, dodatek Jaworzno nr 5, s. 5; M Tosza, J. Matysik, [ w:] „Co tydzień” 2009, nr 3, s. 1; księdza prałata Juliana Bajera, nekrolog. [w:] „Co tydzień” 2009, nr 3, s. 2; Śp. Ks. Prałata Juliana Bajera, nekrolog. [w:] „Co tydzień” 2009, nr 3, s. 3; Ks. prałata Juliana Bajera, nekrolog. [w:] „Co tydzień” 2009, nr 3, s. 4; S Talowska, Księże proboszczu Julianie!, [w:] „Co tydzień” 2009, nr 4, s. 6; C. Brandys, Ksiądz Julian Bajer – wspomnienie. [w:] „Co tydzień” 2009, nr 4, s. 6.
Maria Leś – Runicka
